آبسه دندان و روش های درمان آن

آبسه دندان یک زائده چرکی است که در اثر فعالیت باکتری ها و عفونت باکتریایی به وجود می آید. این مشکل به دلایل مختلفی ممکن است در نواحی مختلف دندان ها شکل بگیرد. آبسه پری اپیکال در نوک ریشه رخ می دهد، این در حالی است که آبسه پریودنتال در لثه ها و در کنار های ریشه دندان به وجود می آید. آبسه دندان پری اپیکال در نتیجه ورود باکتری ها از طریق پوسیدگی های دندانی و آسیب‌دیدگی دندان به وجود می آید.

دندانپزشکان از طریق تخلیه و رفع عفونت آبسه دندان را درمان می کنند. ممکن است آنها از طریق درمان کانال ریشه دندان بتوانند دندان شما را نجات دهند، اما در برخی موارد مجبور به کشیدن دندان هستند و رها کردن آبسه دندان بدون درمان می تواند عوارض جدی برای سلامت شما به وجود بیاورد.

علائم و نشانه آبسه دندان

فردی که دچار آبسه دندان شده باشد احتمالاً از تشکیل یک زائده عفونی چرکی در قسمت لثه خود می‌تواند آن را تشخیص دهد. اما در عین حال استناد به برخی از علائم دیگر هم می‌تواند به فرد کمک کند:

• دندان درد شدید که به شکل پیوسته بوده و به استخوان فک و گردن و گوش انتقال پیدا میکند
• حساسیت دندان به دمای گرم و سرد
• حساسیت دندان ها به فشار ناشی از جویدن یا گاز گرفتن
• احساس تب و گرگرفتگی
• متورم شدن صورت و گونه های فرد
• متورم شدن و ملتهب شدن غدد لنفاوی در زیر فک و گردن
• بوی بد دهان و طعم ناخوشایند در دهان
• مشکل در تنفس یا بلعیدن غذا

آبسه دندان

چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

اصولاً بروز علائم و نشانه های آبسه دندان ایجاب می کند که شما فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر صورت شما متورم شده و احساس تب می کنید و به دندانپزشک دسترسی ندارید بهتر است به اورژانس بروید. خاطر داشته باشید که علائمی مانند مشکل در تنفس یا بلعیدن غذا نشان دهنده عفونت عمیق در فک و بافت اطراف دندان شماست که احتمال انتقال عفونت به سایر قسمت ها را به دنبال دارد. به همین دلیل سعی کنید که نسبت به درمان این مشکل بی تفاوت نباشید.

 علل آبسه دندان

آبسه دندان پری اپیکال هنگامی رخ می دهد که باکتری‌ها به پالپ دندان به عنوان درونی ترین قسمت دندان که شامل رگ‌های خونی و بافت همبند است حمله می کنند. باکتری ها از طریق حفره سطح دندان یا شکستگی دندان ها وارد قسمتهای داخلی شده و تمامی ریشه را عفونی میکنند. در نهایت عفونت باکتریایی می تواند منجر به التهاب در نوک ریشه شده و با علائمی مانند درد و ایجاد عفونت همراه باشد.

 عوامل ایجاد آبسه دندانی

برخی عوامل خاص وجود دارند که خطر ابتلا به آبسه دندانی را در فرد افزایش می‌دهند. در حقیقت شناخت این عوامل به ما کمک می کند تا راهکارهای پیشگیری از آن را به خوبی بشناسیم. از جمله عوامل خطر آبسه دندان می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• بهداشت ضعیف دهان و دندان: عدم مراقبت صحیح از دندان ها و لثه ها احتمال خطر پوسیدگی دندان و ابتلا به بیماری لثه را افزایش می دهد.
• رژیم غذایی پر قند: غالبا خوردن و نوشیدن خوراکی های سرشار از قند مانند شیرینی و نوشابه به پوسیدگی دندان ها کمک کرده و در نهایت منجر به فعالیت باکتری ها میشود.
• خشکی دهان: خشکی دهان خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد و اغلب به دلیل عارضه جانبی برخی از داروهای خاص یا کهولت سن است.

عوارض احتمالی بیماری

آبسه دندان بدون درمان از بین نمی‌رود و حتی اگر درد این مشکل با پارگی آبسه تسکین یابد، باز هم شما نیاز به درمان دارید. اگر آبسه تخلیه نشود احتمال انتقال عفونت به استخوان فک یا سایر نواحی سر و گردن وجود دارد. در برخی موارد امکان ابتلا به بیماری سپسیس وجود دارد که یک عفونت خطرناک بوده و برای زندگی شما یک تهدید بالقوه محسوب می شود. کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و هیچ وقت نباید نسبت به درمان آبسه دندان بی‌تفاوت باشند.

آبسه دندان

راهکارهای پیشگیری از ابتلا به آبسه دندان

جلوگیری از پوسیدگی دندان برای جلوگیری از ابتلا به آبسه دندان ضروری است. به منظور جلوگیری از پوسیدگی دندان از راهکارهای زیر برای مراقبت از دندان خود استفاده کنید:

• از آب آشامیدنی حاوی فلوراید استفاده کنید
• حداقل دو بار در روز دندان های خود را با یک خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید
• از نخ دندان و مسواک بین دندانی برای تمیز کردن روزانه بین دندان های خود استفاده کنید
• هر ۳ یا ۴ ماه مسواک خود را تعویض کنید یا بلافاصله بعد از تغییر حالت طبیعی آن ها برای این کار اقدام کنید
• مواد غذایی سالم بخورید و مواد قندی و میان وعده های غذایی را محدود کنید
• به طور منظم برای معاینه و پاکسازی حرفه ای دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید
• با استفاده از محلول دهانشویه یا یک ضدعفونی کننده معمولی یک لایه اضافی محافظتی در برابر پوسیدگی دندان تشکیل دهید.

 درمان آبسه دندان

اصلی ترین هدف ما از درمان آبسه دندانی رهایی از عفونت است و به همین دلیل دندانپزشک برای تحقق این امر ممکن است یکی از راهکارهای زیر را اجرا کند:

• تخلیه آبسه: در این شیوه دندانپزشک یک برش کوچک در سطح آبسه ایجاد می‌کند و به کمک آن چرک را تخلیه می کند. در گام بعدی از آب نمک یا مواد ضدعفونی کننده برای شستشوی محل مورد نظر کمک می گیرد. در ضمن دندانپزشکان ممکن است از یک سیستم مکش لاستیکی برای خارج کردن عفونت و کاهش تورم صورت استفاده کند.
• درمان کانال ریشه دندان: این روش هم می‌تواند به از بین بردن عفونت و نجات دندان شما کمک کند. در این شیوه دندانپزشک سطح دندان شما را سوراخ کرده و به کمک آن بافت مرکزی دندان را تخلیه میکند. در مرحله بعد از مواد مخصوص برای پر کردن پالپ دندان و مجاری ریشه استفاده کرده و در نهایت از تاج برای پوشاندن سطح آن کمک می گیرند. اگر آبسه دندان در دندان های عقبی شکل گرفته باشد انجام مناسب درمان کانال ریشه دندان یک ضرورت است و می تواند طول عمر بالایی داشته باشد.
• کشیدن دندان آسیب دیده: در صورتی که امکان نجات دندان آسیب دیده وجود نداشته باشد دندانپزشک مجبور است که دندان شما را بکشد و آبسه را تخلیه کند تا از عفونت خلاص شوید.
• تجویز آنتی بیوتیک: اگر عفونت تنها به ناحیه آبسه محدود شده باشد در این صورت نیازی به مصرف آنتی بیوتیک نیست. اما اگر دندان پزشک تشخیص دهد که عفونت به دندانهای مجاور یا استخوان فک یا سایر مناطق گسترش یافته، احتمالاً از آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از شیوع بیشتر آن استفاده می کند. همچنین کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند باید از آنتی بیوتیک برای کنترل باکتری ها هم کمک بگیرند.

به خاطر داشته باشید که رعایت بهداشت دهان و دندان مهمترین اصل در جلوگیری از بیماریهای دهان و دندان است که از بروز مشکلاتی مانند بیماری لثه و آبسه دندان جلوگیری می‌کند. اما در عین حال اگر با چنین مشکلی مواجه شدید در وهله اول استفاده از آب نمک و دهانشویه برای ضدعفونی محل آبسه کمک کننده است و در سریعترین زمان ممکن باید خود را به دندان پزشک برسانید. ادامه پیدا کردن عفونت باکتریایی ممکن است شما را در معرض عوارض جانبی متعددی مانند انتقال عفونت به سایر قسمت های بدن قرار می دهد.