در این نوشته می خوانید:
آمارهای اعلام شده توسط انجمن دندانپزشکی آمریکا نشان می دهد که مشکلات دهان و دندان تقریبا فراگیر و همه گیر بوده و هرکسی به شکلی با آنها دست و پنجه نرم می کند و رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند طیف وسیعی از این مشکلات را کنترل کند. پس ما هم در اینجا به معرفی آنها خواهیم پرداخت و راهکارهای درمانی پیشنهادی توسط دندانپزشک ها را بررسی خواهیم کرد.
بیماری ها و مشکلات مختلفی در طول عمر ممکن است برای دهان و دندان های هر فرد رخ دهد. گاهی این مشکلات به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان بوده و گاهی ممکن است یک عامل خارجی داشته باشند. اما به طور کلی میتوان این مشکلات را در دسته های زیر قرار داد:
حفر ها به مناطقی از دندان ها گفته می شود که به طور دائم آسیب دیده و حتی ممکن است میزان پیشرفت آن به شکلی باشد که یک سوراخ در سطح دندان به وجود آورده باشد. حفره ها و خوردگی دندان ها تقریباً متداول هستند و در آنها عواملی مانند باکتریها، مواد غذایی و اسیدهای تولیدی در دهان نقش دارند که منجر به تشکیل پلاک می شوند. اسید های موجود در دهان شما شروع به خوردن مینای دندان و پس از آن منجر به از بین رفتن دنتین یا عاج دندان می شوند. این موضوع به مرور زمان منجر به آسیب دائمی و در نهایت پیدا شدن مشکلات دهان و دندان می شود.
بیماری لثه که به آن ژنژیویت هم گفته می شود یک نوع التهاب لثه است که معمولاً در اثر ایجاد پلاک روی دندانها به دلیل ضعف در مسواک زدن و عدم استفاده از نخ دندان به وجود می آید. این مشکل میتواند زمینهساز خونریزی از لثه ها و متورم شدن آن ها هنگام مسواک زدن و کشیدن نخ دندان باشد. بیماری لثه درمان نشده منجر به بیماری پریودنتیت میشود که یک عفونت جدی تر بوده و خطرات زیادی به دنبال دارد.
با پیشرفت بیماری لثه، مشکلات دهان و دندان جدیتر میشود و عفونت به فک و استخوان گسترش مییابد. همچنین این احتمال وجود دارد که یک واکنش التهابی در سراسر بدن ایجاد شود و تبعات بدی روی سایر قسمتهای بدن داشته باشد.
اصولاً دندان ها ممکن است به دلیل ضربه شدید، جویدن غذا ها و خوردنی های سخت یا دندان قروچه در حین خواب و در شب دچار آسیب شوند. ترک خوردن دندان ها بسیار دردناک است و در صورت ترک خوردن یا شکستن آنها باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کرد. ترک برداشتن دندان ها از این جهت بد و ناراحت کننده است که می تواند محل ورود باکتری ها به بخش های داخلی دندانها باشد.
اگر دندانهای یک فرد حساس باشد، به هنگام استفاده از خوراکی های بسیار سرد مانند بستنی یا خوراکی های بسیار گرم مانند سوپ احساس درد و ناراحتی می کند. حساسیت دندان یکی از مشکلات دهان و دندان محسوب میشود که بیشتر مربوط به قسمت دنتین یا عاج دندان است. مشکل اصلی گاهی به دلیل ضعف در کانال ریشه دندان یا پر کردن دندان است و به دلیل داشتن مینای نازک تر روی دندان ها به وجود می آید.
در بیشتر موارد حساسیت دندان ها با تغییر شیوه بهداشت دهان و دندان در برنامههای روزانه قابل درمان است. همچنین برخی از مارک های تولید کننده خمیر دندان در سطح بازار، خمیردندان متناسب با دندان های حساس را تولید می کنند.
حتی اگر به خوبی از دندان های خود مراقبت کنید، باز هم نیاز است که حداقل دو مرتبه در طول سال توسط یک دندانپزشک مورد بازدید قرار گیرید و دندان های شما به صورت حرفه ای تمیز و جرمگیری شوند. حتی اگر علائم بیماری لثه، عفونت دندان یا هر مشکل دندانپزشکی دیگری داشته باشید، دندانپزشک بلافاصله برای درمان آن اقدام می کند. اما گزینه های درمانی شما شامل موارد زیر می شوند:
مراجعه به یک دندانپزشک و استفاده از پاکسازی حرفهای میتواند شما را از شر پلاک هایی که هنگام مسواک زدن یا نخ دندان نتوانستهاید آنها را پاک کنید، رها کند. این تمیز کردن که توسط یک دندانپزشک یا متخصص بهداشت دندان انجام میشود، تمامی پلاک ها و تارتار های احتمالی تشکیل شده روی دندان ها را پاک کرده و آن را به حالت قبلی بر می گرداند. در این زمان دندانپزشک برای جلوگیری از مشکلات دهان و دندان احتمالاً یک مسواک و خمیر دندان مناسب تجویز می کند و از شما می خواهد که از نخ دندان و محلول دهانشویه استفاده کنید.
پس از تمیز کردن حرفه ای دندان ها، دندانپزشک ممکن است برای مقابله با حفره دار شدن و پوسیدگی دندانها، یک مرحله درمان با فلوراید یا همان فلوراید تراپی را انجام دهد. فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که به تقویت مینای دندان کمک می کند و آن را در برابر باکتری ها و مواد اسیدی دهان مقاوم تر می کند.
اگر علائم عفونت لثه را نشان دهید یا به آبسه دندان مبتلا باشید که دندان های دیگر یا استخوان فک شما در معرض سرایت عفونت قرار داشته باشد، دندانپزشک برای رفع مشکل احتمالی شما آنتی بیوتیک را تجویز می کند. تجویز آنتی بیوتیک برای مشکلات دهان و دندان میتواند به صورت شستشوی دهان، ژل های خوراکی، قرص خوراکی یا کپسول باشد. همچنین ژل آنتی بیوتیک ممکن است به صورت موضعی در طول عمل جراحی روی دندان ها یا لثه ها اعمال شود.
از شیوه پر کردن دندان و عصب کشی برای ترمیم حفره، پر کردن ترک خوردگی دندان ها و سوراخ دندان ها استفاده می شود. در این شیوه دندانپزشک ابتدا، بخش داخلی دندان آسیب دیده را تخلیه کرده و سپس سوراخ ایجاد شده را با استفاده از آمالگام یا کامپوزیت پر میکند. در شرایطی که دندان دچار آسیب بسیار شدیدی شده باشد و در صورت نیاز و صلاحدید دندانپزشک، روی قسمت پر شده یک تاج مصنوعی به عنوان تاج دندان قرار میگیرد تا ظاهر طبیعی آن حفظ شود.
سیلانت ها روکش های محافظ نازکی هستند که برای جلوگیری از مشکلات دهان و دندان روی دندانهای پشتی یا دندان های آسیاب قرار می گیرند و از بروز حفره و پوسیدگی دندان جلوگیری میکنند. دندانپزشک ممکن است به محض ظهور اولین دندان آسیاب که معمولاً در سن ۶ سالگی یا در سن ۱۲ سالگی اتفاق می افتد، از سیلانت استفاده میکند که روش فیشور در بین آن ها معروف است.
اگر پوسیدگی دندان به قسمت پالپ دندان رسیده باشد، دندانپزشک یا اندودنتیست مجبور به درمان کانال ریشه دندان است. کانال ریشه با استفاده از مواد ساخته شده سازگار با محیط زیست که یک ماده لاستیکی مانند گوتاپرکا است پر میشود. در نهایت ممکن است دندانپزشک برای آن تاج دندان به کار گیرد.
موارد دیگری مانند تغییر رژیم غذایی، استفاده از مواد دارویی پروبیوتیک و همچنین تغییر شیوه های بهداشت دهان و دندان می توانند در جلوگیری از مشکلات دهان و دندان نقش داشته باشند. موارد ذکر شده، از جمله موارد شایع در مشکلات دهان و دندان محسوب میشود، البته مواردی از جمله مشکلات بایت و بی نظمی های دندانی نیز میتوان به لیست بالا اضافه نمود. برای آشنایی بیشتر با جزییات هریک از روشهای درمانی و مشکلات دهان و دندان در مقالات بعدی با ما همگام باشید.