شکستگی یا ترک خوردن دندان

شکستگی یا ترک خوردگی دندان در نتیجه بالا رفتن سن، دندان قروچه، تروما و عوامل دیگر اتفاق می افتد. ممکن است هیچ علائمی از شکستگی دندان نداشته باشید. یا ممکن است متوجه درد، حساسیت و تورم شوید. دندانپزشک شما بسته به محل و شدت ترک، روش های مختلفی برای درمان شکستگی دارد.

شکستگی دندان چیست؟

دندان شکسته که اغلب تحت عنوان دندان ترک خورده یا سندرم دندان ترک خورده (CTS) نامیده می شود، زمانی است که ترک در دندان شما ظاهر می شود. گاهی اوقات ترک می تواند کوچک و بی خطر باشد. در موارد دیگر، ممکن است باعث شکستن یا دو نیم شدن دندان شما شود.

شکستگی های دندان در کودکان و افراد مسن تر شایع تر است، گرچه هر کسی ممکن است یکی از دندان هایش را بشکند. اگر به شکستگی دندان مشکوک هستید، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید.

چه قسمت هایی از یک دندان می تواند ترک بخورد؟

دندان ها از دو قسمت تشکیل شده اند:

• تاج بالای لثه های شما قابل مشاهده است.
• ریشه زیر لثه های شما واقع شده است.

هم تاج و هم ریشه از چندین لایه تشکیل شده اند:

• مینا: سطح سفید سخت بیرونی.
• عاج: لایه میانی دندان.
• پالپ: بافت نرم داخلی که حاوی عروق خونی و اعصاب است.

شکستگی دندان می تواند مقداری یا همه این لایه ها را تحت تأثیر قرار دهد. درمان ترک خوردگی دندان به محل وقوع شکستگی و شدت شکستگی بستگی دارد.

دندان شکسته ممکن است درد یا احساس حساسیت داشته باشد، گرچه برخی از شکستگی ها باعث بروز هیچ علامتی نمی شوند. بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. هر چه زودتر تحت درمان قرار بگیرید، احتمال ترمیم دندان ترک خورده را افزایش می دهید.

شکستگی یا ترک خوردن دندان

چه عواملی باعث شکستگی دندان می شوند؟

شایع ترین علل شکستگی دندان عبارتند از:

• سن، زیرا بسیاری از ترک های دندانی در سن ۵۰ سالگی و بالاتر اتفاق می افتند.
• گاز زدن خوراکی های سفت، مانند آبنبات، یخ یا دانه های ذرت بو داده، هسته میوه یا استخوان گوشت.
• عاداتی مانند جویدن آدامس، جویدن یخ.
• پرکردگی های بزرگ دندان یا درمان ریشه، که باعث ضعیف شدن دندان می شوند.
• دندان قروچه (براکسیسم)، که می تواند دندان ها را تحت فشار زیادی قرار دهد.
• تروما، از جمله زمین خوردن، آسیب های ورزشی، تصادفات دوچرخه سواری، تصادفات رانندگی یا خشونت فیزیکی و ضربه ای به چانه یا فک پایین.
• پر شدگی های بزرگ که دندان را ضعیف می کنند.
• بیماری لثه، اگر از دست دادن استخوان وجود داشته باشد. این می تواند دندان ها را بیشتر در معرض شکستگی ریشه قرار دهد.
• تغییرات ناگهانی در دمای دهان.

احتمال شکستن کدام دندان ها بیشتر است؟

شکستگی ها اغلب در دندان های جلوی فک بالا و دندان های رو به سمت عقب فک پایین (دندان های مولر فک پایین) رخ می دهد. گرچه معمولاً یک دندان افراد می شکند، اما آسیب یا ترومای شدیدتر ممکن است باعث شکستن چندین دندان شود. افرادی که دارای حفره های دندانی هستند، حتی با ترومای با شدت کمتر، بیشتر در معرض خطر شکستگی قرار دارند.

علائم سندرم دندان ترک خورده کدامند؟

دندان های ترک خورده همیشه هم باعث ایجاد علائم نمی شوند. هنگامی هم که آنها باعث ایجاد علائم می شوند، علائم اصلی عبارتند از:

• دردی که می آید و می رود، بویژه هنگام جویدن.
• حساسیت به تغییرات دما یا خوردن غذاهای شیرین.
• تورم اطراف دندان.
• دندان درد هنگام گاز زدن یا جویدن.

شکستگی یا ترک خوردن دندان

دندانپزشک شما دندان های شکسته را چگونه تشخیص می دهد؟

برای تشخیص دندان شکسته، دندانپزشک در مورد علائم شما و آنچه باعث بروز شکستگی احتمالی دندان می شود سؤال خواهد پرسید. آنها در مورد تروما یا آسیبی سؤال خواهند پرسید که تجربه کرده اید.

برای ارزیابی دقیق دندان های خود، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. آنها در مورد سوابق دندانی شما و اینکه آیا دندان قروچه می کنید یا یخ یا خوراک های سفت می جوید یا خیر سؤال می پرسند.

پس از آن، دندانپزشک شما:

• بررسی می کند تا ببیند که آیا دندان شما شکسته یا از حفره خارج شده است (دندان کنده شده).
• از شما می خواهد که بایت خود را روی یک تکه چوب قرار دهید (آن را گاز بگیرید) تا ببیند آیا درد دارید یا خیر.
• دندان های شما را از نظر خطوط ترک بررسی می کند.
• لثه های شما را از نظر التهاب معاینه می کند، زیرا شکستگی های عمودی ممکن است باعث تحریک لثه های شما شوند.
• نوری را روی دندان های شما می تاباند تا شکستگی روشن شود (ترنس ایلومینیشن).
• یک رنگ لکه کننده روی دندان شما می زند تا ترک خوردگی دندان را بهتر ببیند.
• برای دیدن شکستگی ها و مشکلات مربوط به آن، مانند تحلیل استخوان، با اشعه ایکس از دندان های شما عکس می گیرد. تصویربرداری ممکن است شامل یک اسکن سه بعدی به نام سی تی اسکن پرتو مخروطی باشد که می تواند تحلیل رفتگی استخوان که نشان دهنده شکستگی است را نشان دهد.
• از ابزارهای مخصوص برای تعیین محل ترک (پروب پریودنتال) استفاده می کند، با بررسی اینکه آیا ابزارها روی ترک گیر کرده اند یا خیر.

چرا ترک ها در تصاویر رادیوگرافی دندان با اشعه ایکس ظاهر نمی شوند؟

متأسفانه، تصاویر رادیوگرافی دندان یا اشعه ایکس گاهی اوقات دندان ترک خورده را نشان نمی دهند. علت این است که پرتو اشعه ایکس باید موازی با ترک تابانده شود تا بتواند به آن نفوذ کند.

با این حال، گاهی اوقات ممکن است علائم دیگری از ترک ظاهر شوند. با شکستگی عمودی ریشه، اگر ترک به اندازه کافی بزرگ باشد، تحلیل رفتگی عمودی استخوان در نزدیکی ریشه قابل مشاهده است.

انواع شکستگی دندان کدامند؟

دندانپزشک شما شکستگی شما را به عنوان یکی از پنج دسته زیر طبقه بندی خواهد کرد:

• دندان ترک خورده: یک ترک عمودی از سطح جونده دندان تا خط لثه شما امتدا می یابد. گاهی اوقات این ترک تا خط لثه و ریشه شما امتداد می یابد.
• خطوط ترک (ترک های مویی): ترک های کوچک و ریزی روی مینای خارجی دندان شما ظاهر می شود. خطوط ریز هیچ دردی ایجاد نمی کنند.
• شکستگی کاسپ: یک ترک در اطراف پر شدگی دندان ایجاد می شود. کاسپ های شکسته معمولاً خیلی دردناک نیستند.
• دندان دو نیم شده: یک ترک از سطح دندان شما تا زیر خط لثه شما امتداد می یابد. این شکستگی دندان شما را به دو قسمت تقسیم می کنند.
• شکستگی عمودی ریشه: ترک ها از زیر خط لثه شما شروع می شوند و به سمت سطح جونده دندان حرکت می کنند. شکستگی عمودی ریشه ممکن است باعث بروز هیچ علائمی نشود مگر اینکه دندان شما عفونی شود.

شکستگی یا ترک خوردن دندان

آیا می توان دندان شکسته را در خانه درمان کرد؟

برای درمان شکستگی دندان، دندانپزشک شما ممکن است شما را نزد یک متخصص ریشه دندان بفرستد (اندودنتیست یا دندانپزشک متخصصی که روی مسائل مربوط به پالپ و ریشه دندان تمرکز دارد). قبل از مراجعه به دندانپزشک، با انجام این مراحل در منزل، ممکن است بتوان علائم را تسکین داد:

• برای جلوگیری از تورم، یک کیسه یخ روی قسمت بیرونی دهان خود قرار دهید.
• دهان خود را با آب نمک شستشو دهید تا دندان های خود را تمیز کنید.
• برای کاهش درد و تورم از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده کنید.

دندانپزشکان شکستگی دندان را چگونه درمان می کنند؟

درمان شکستگی دندان به میزان آسیب دندان شما بستگی دارد. درمان های متداول دندان ترک خورده عبارتند از:

• باندینگ: از رزین پلاستیکی برای پر کردن شکستگی استفاده می شود.
• کانتورینگ زیبایی: گرد کردن لبه های ناهموار و پولیش کردن دندان شکسته باعث صاف شدن دندان های شکسته می شوند.
• روکش: یک کلاه پرسلن یا سرامیکی که روی دندان شکسته قرار می گیرد. اغلب زمانی از روکش ها استفاده می شود که مقدار کافی از دندان طبیعی شما برای قرار گرفتن ونیر روی آن باقی نمانده باشد.
• کشیدن: خارج کردن کامل دندان شما. این راهکار زمانی استفاده می شود که ریشه و اعصاب دندان شما شدیداً آسیب دیده باشند.
• درمان ریشه: تخلیه پالپ آسیب دیده به منظور جلوگیری از بیشتر ضعیف شدن دندان. زمانی استفاده می شود که شکستگی به داخل پالپ امتداد یابد.
• ونیر: یک پوسته نازک از جنس پرسلن یا پلاستیک که روی سطح جلوی دندان قرار می گیرد. اغلب زمانی از ونیرها استفاده می شود که مقدار زیادی از دندان طبیعی شما باقی مانده باشد.

گاهی اوقات دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند که دندان شکسته را اصلاً ترمیم نکنید. این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که شکستگی شما این ویژگی ها را نداشته باشد:

• ظاهر شما را تحت تاثیر قرار دهد.
• باعث بروز درد شود.
• خیلی عمیق یا دور امتداد یابد، مانند یک ترک مویی.

آیا می توان از شکستگی دندان جلوگیری کرد؟

شما نمی توانید از همه شکستگی های دندانی جلوگیری کنید. اما با اقدامات دندانپزشکی خوب می توانید خطر بروز سندرم دندان ترک خورده را کاهش دهید:

• از جویدن خوراکی های سفت یا یخ خودداری کنید.
• مراقبت خوب از دندان ها و لثه های خود را تمرین کنید.
• اگر ورزش می کنید یا در شب دندان قروچه می کنید از محافظ دهان ساخته شده توسط دندانپزشک استفاده کنید.
• به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

آیا دندان ترک خورده می تواند بهبود یابد؟

خیر، بر خلاف استخوان های شکسته، دندان ترک خورده هرگز به طور کامل بهبود نخواهد یافت، اما درمان ممکن است دندان شما را نجات دهد. بعلاوه، پس از درمان، ممکن است ترک بدتر شود و همچنین ممکن است دندان را از دست بدهید. هنوز مهم است که تحت درمان قرار بگیرید، تا هم خطر آسیب و عفونت بیشتر کاهش یابد و اینکه، اکثر دندان های ترک خورده می توانند سال ها پس از درمان به طور طبیعی عمل کنند. تیم دندانپزشکی شما می تواند در مورد مشکل خاص شما بیشتر به شما بگوید و یک درمان را توصیه کند.

ترمیم دندان شکسته من چقدر طول خواهد کشید؟

ترمیم دندان شکسته شما، بسته به درمان شما، ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد. دندانپزشک شما ایده بهتری از مدت زمانی به شما خواهد داد که ترمیم خاص دندان شما طول خواهد کشید. برای مثال:

• روکش ها: دندانپزشک شما گاهی اوقات می تواند یک روکش را در یک روز قرار دهد، اما اغلب به چندین جلسه مراجعه نیاز دارد.
• کشیدن دندان: جایگزین کردن دندان با ایمپلنت ممکن است ماه ها طول بکشد.
• ونیرها: معمولاً سه تا چهار هفته طول می کشد تا یک ونیر آماده شود تا دندانپزشک بتواند آن را روی دندان شما قرار دهد.

درمان شکستگی دندان چه نتیجه ای می تواند داشته باشد؟

با درمان سریع، دندان های ترمیم شده می توانند سال ها دوام بیاورند و باعث بروز هیچ مشکل دیگری نشوند. اما حتی با درمان، گاهی اوقات ممکن است ترک های دندان بزرگ تر یا دو نیم شوند. در برخی مواقع این می تواند منجر به از دست دادن دندان شود.

چه زمانی باید برای دندان شکستگی دندان به پزشک مراجعه کرد؟

گاهی اوقات یک دندان ترک خورده ممکن است منجر به بروز عفونت (آبسه دندان) شود. در صورت مشاهده علائم، از جمله موارد زیر، به دندانپزشک خود مراجعه کنید:

• بوی بد دهان (هالیتوزیس).
• تداوم دندان درد.
• تب.
• تورم لثه ها.
• تورم غدد لنفاوی.
• حساسیت دندان به تغییرات دما.

شکستگی یا ترک خوردن دندان

سخن پایانی

تصادفات و بسیاری از دلایل دیگر می توانند باعث شکستن دندان های شما شوند. اگر قابل مشاهده باشد، می تواند ظاهر شما را تحت تأثیر قرار دهد و باعث شرمندگی شما شود. ممکن است متوجه درد، حساسیت، تورم یا علائم عفونت شوید، اما همچنین ممکن است دندان شما بدون هیچ علامتی بشکند. اگر مشکوک به شکستگی دندان هستید، فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید. ممکن است بتوان با درمان دندان را نجات داد، ظاهر شما را احیاء کرد و از بروز بیشتر مشکلات دندان جلوگیری کرد.