مراقبت های دهان و دندان در طول دوران بارداری

خلاصه

• درمان های پیشگیرانه، تشخیصی، و ترمیمی دندان ها در طول دوران بارداری بی خطر هستند.
• بی حس کننده های موضعی حاوی اپی نفرین (مانند بوپیواکائین، لیدوکائین، مپیواکائین) می توانند در طول دوران بارداری استفاده شوند.
• توجه خاصی باید به پرسنل خانم دندانپزشکی مبزول شود که وظیفه کاری آنها می تواند شامل قرار گیری مستقیم در معرض اکسید نیتروز و پرتو افکنی باشد.

مراقبت های بهداشتی دهان و دندان، شامل تصاویر رادیوگرافی دندانی که گرفته می شوند و بی حس کننده های موضعی که استفاده می شوند، در هر زمانی در طول دوران بارداری بی خطر هستند. بعلاوه، انجمن دندانپزشکان و متخصصان زنان و زایمان (ACOG) آمریکا توافق دارند که درمان های اورژانسی، مانند کشیدن دندان، درمان های ریشه، یا ترمیم ها که تأخیر در انجام آنها ممکن است منجر به بروز مشکلات پیچیده تر شود، می توانند در طول دوران بارداری بدون خطر انجام شوند. البته ACOG بیانیه ای منتشر کرده است در خصوص به تعویق انداختن جراحی های عمومی غیر زایمانی انتخابی و برخی فرایندهای تهاجمی (مانند کاتتریزاسیون قلب یا کولونوسکوپی) تا بعد از زایمان دارد. اظهارات آنها در مورد مراقبت های دهان و دندان در طول دوران بارداری و در و در طول عمر حاکی از این است که شرایط دهانی که نیاز به درمان های فوری دارند، مانند درمان های پریودنتال یا اندودانتیک، کشیدن دندان، یا ترمیم پوسیدگی های درمان نشده، می تواند در هر زمانی در طول دوران بارداری مدیریت شود.

هنگام درمان بیماران باردار، دسترسی داشتن به یک متخصص زنان و زایمان برای برقراری یک ارتباط کاری کمک کننده است زیرا ممکن است در آینده مشاوره نیاز باشد. پرسش هایی که مطرح می شوند عبارتند از:

• زمان مورد انتظار زایمان چه تاریخی است؟
• آیا این یک بارداری پر خطر است؟ در اینصورت، آیا هیچ نگرانی یا مشکل خاصی وجود دارد؟
• آیا هیچ داروی خاصی برای کنترل درد پیشنهاد شده است؟

بهداشت دهان و دندان در بارداری

شرایط سلامت دهانی در طول دوران بارداری

در طول دوران بارداری، شرایط دهانی متعدد شایعی وجود دارند:

• ژنژیویت ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی اتفاق بیفتد که واکنش به باکتری های موجود در بافت لثه ها را تشدید می کند.
• پوسیدگی های دندانی ممکن است به دلیل تغییرات در رژیم غذایی بروز پیدا کنند مانند افزایش میان وعده ها به دلیل ویار داشتن، افزایش میزان اسیدیته داخل دهان به دلیل استفراق، خشکی دهان یا بهداشت بد دهانی ناشی از تهوع و استفراق.
• گرانولوم پیوژنیک (که تحت عنوان گرانولوما گراویداروم نیز شناخته می شود) یک ضایعه گرد است، که معمولاً توسط یک بند نازک از جنس بافت به لثه متصل می شود و ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شود.
• فرسایش و خوردگی دندان ها ناشی از استفراق در نتیجه تهوع های صبحگاهی ممکن است شناسایی شود. بیماران باید ترغیب شوند تا از مسواک زدن بلافاصله پس از استفراق خودداری کنند، که دندان ها را در معرض مقادیر زیادی اسیدهای معده قرار می دهد. در عوض، باید برای آبکشی دهان با محلول رقیق شده متشکل از یک فنجان آب و یک قاشق چایخوری جوش شیرین برای خنثی کردن اسید اقدام کنند.

به دلیل افزایش احتمال خطر بروز ژنژیویت و پوسیدگی، اهمیت مراقبت های بهداشتی خوبدهان باید برای این بیماران مورد تأکید قرار بگیرد.دو مرتبه مسواک زدن در طول روز با مسواک های دارای فرچه های نرم به مدت دو دقیقه، استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید، و پاکسازی بین دندان ها یک مرتبه در طول روز باید تأکید شود. اگر مشخص شده است درمان موضعی با فلوراید برای به حداقل رساندن تأثیر فرسایش نیاز است، به دلیل حالت تهوع، وارنیش فلوراید ممکن است نسبت به استفاده از درمان با ژل ترجیح داده شود.

پریودنتیت و تأثیرات منفی آن روی بارداری

در سال های اخیر چیزهای زیادی نوشته شده است در مورد ارتباط بین پریودنتیت در طول دوران بارداری و تأثیرات آن روی نتایج بارداری. گرچه یافته های مطالعات تکی ترکیبی بوده اند، اما مروری روی ۲۳ مطالعه سیستمیک که در سال ۲۰۱۶ انجام شد نشان داد که بین پریودنتیت و زایمان زودرس، وزن کم نوزاد حین تولد، وزن کم نوزادانی که به صورت زودرس متولد می شود، و رشد پره اکلامپسی ارتباط وجود دارد.

برای تعیین ارتباط بین پریودنتیت و تأثیرات آن روی نتایج بارداری تحقیقات بیشتری نیاز است، با این حال، در صورتی که در طول دوران بارداری پریودنتیت بروز پیدا کند، انجام جرمگیری و تسطیح سطح ریشه بدون خطر تشخیص داده شده است. بیانیه ACOG در خصوص مراقبت های دهانی در طول دوران بارداری و در طول عمر حاکی از این است که “علیرغم عدم وجود شواهد مبنی بر وجود ارتباط علی و معلولی بین بیماری پریودنتال و تأثیرات منفی روی نتایج بارداری، درمان بیماری پریودنتیت بارداری در طول دوران بارداری هیچ تأثیر منفی روی نتایج تولد ندارد” و “درمان های پریودنتال قبل از تولد با بهبود سلامت دهانی در طول دوران بارداری همراه است.”

بهداشت دهان و دندان در بارداری

استفاده از داروها

برچسب ایمنی داروها

از لحاظ تاریخی، تولید کنندگان برای ایجاد ایمنی در داروها برای استفاده در زنان باردار، به یک سیستم الفبایی متکی بوده اند. در سال ۲۰۱۵، سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا حذف تدریجی این سیستم را برای داروهای تجویزی و جایگزینی آن با یک بخش درج شده درون بسته بندی دارو آغاز کرد که به صورت تشریحی در مورد مزایا و خطرات استفاده از یک داروی خاص برای این جمعیت توضیح می دهد. این سیستم جدید به تدریج تا سال ۲۰۲۰ به صورت کامل اجرائی شد.

کاربرد سیستم الفبایی همچنان برای داروهای OTC (داروهایی که دریافت آنها از داروخانه نیاز به نسخه پزشک ندارد) ادامه دارد.

دسته بندی داروهای OTC از نظر خطر برای بارداری

انتخاب دارو

پرسش در مورد استفاده از بی حس کننده های موضعی یا آنتی بیوتیک ها در زنان باردار کاملاً شایع است. گزینه هایی که برای استفاده در این موقعیت ها بی خطر تلقی می شوند عبارتند از:

• بی حس کننده های موضعی (با یا بدون اپی نفرین)
• آنتی بیوتیک ها: پنی سیلین، آموکسی سیلین، سفالوسپورین ها، کلیندامایسین، مترونیدازول.

استفاده از داروهای دیگر مستلزم مشورت متخصص زنان و زایمان بیمار به منظور ارزیابی خطرات و مزایا است. یک از نمونه از موقعیت هایی که ممکن است مشاوره سودبخش باشد تسکین درد است. داروهای مسکن متعددی در دسته B داروهای بارداری قرار گرفته اند، که نشان دهنده نسبتاً بی خطر بودن آنها برای استفاده می باشد؛ با این حال، در سال ۲۰۱۵، سازمان غذا و داروی ایالات متحده از این دسته بندی حمایت نکرد و ابراز داشت تحقیقات منتشر شده در مورد استفاده از داروهای مسکن در این جمعیت “بسیار محدود هستند که بتوان توصیه ای مبنی بر آنها ارائه داد”. این نشان می دهد که تصمیم گیری در مورد داروها برای تسکین درد باید پس از مشورت با متخصص زنان و زایمان انجام شود. با این حال، موارد اورژانسی مستلزم اعمال فوری پروتکل های اورژانسی استاندارد می باشند.

شیردهی

اغلب پرسش هایی در مورد استفاده از داورها در مادران شیرده مطرح می شوند. اکثر بروشورهای همراه با محصولات دارویی اطلاعاتی دارند مبنی بر استفاده از دارو در دوران شیردهی.

اکسید نیتروز

اکسید نیتروز در دسته داروهای C خطر در طول دوران بارداری قرار می گیرد، به این معنا که در صورتی که در طول دوران بارداری استفاده شود، خطر آسیب به جنین وجود دارد. توصیه می شود زنان باردار، هم بیماران و هم کارکنان، از قرار گرفتن در معرض اکسید نیتروز خودداری کنند. مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی (NIOSH) آژانس فدرال وابسته به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، استفاده از سیستم مهار و محدودیت قرار گرفتن در معرً غلظت N2O در عمل های دندانپزشکی را تا حدود ۲۵ppm در طی تجویز داروی مسکن توصیه می کند.

تصاویر رادیو گرافی

تصاویر رادیوگرافی برای زنان باردار، در هر مرحله ای از بارداری، وقتی روپوش و گردن بند سربی مورد استفاده قرار بگیرند، بی خطر تلقی می شوند.

متخصصان دندانپزشکی که تصاویر رادیوگرافی را می گیرند، به محضی که از باردار بودن بیماران خود آگاه می شوند، باید به صورت کتبی کارکنان خود را از این موضوع مطلع سازند. برای کارکنان باید نشان دزیمتری شخصی درنظر گرفته شود و دستور العمل های سازنده باید دنبال شوند تا اطمینان حاصل شود که قرار گرفتن در معرض اشعه های شغلی بیشتر از ۵/۰ mSv در ماه نشود. تهیه نشان های دزیمتری و محدود کردن قرار گرفتن در معرض کمتر از ۵/۰ mSv در ماه توصیه های خوبی برای عملی شدن هستند.

بهداشت دهان و دندان در بارداری

سخن پایانی

در طول دوران بارداری، افراد ممکن است در معرض افزایش خطر بروز مشکلات و بیماری های دهان و دندان مانند ژنژیویت و پوسیدگی های دندانی قرار داشته باشند، و باید در مورد اهمیت بهداشت خوب دهانی در طول دوران بارداری باید تحت مشاوره با متخصص زنان و زایمان و دندانپزشک خود قرار بگیرند. مراقبت های منظم و اورژانسی دندانپزشکی، شامل استفاده از بی حس کننده های موضعی و رادیو گراف ها، در هر مرحله ای از دوران بارداری بی خطر است.

دیگر اقدامات مهم که دندانپزشکان باید برای بیماران باردار خود انجام دهند:

• به دندانپزشکان توصیه می شود در مورد سابقه مصرف الکل و سایر مواد مخدر از جمله نیکوتین، در مورد بیماران باردار و پس از زایمان سؤال بپرسند.
• به دندانپزشکان، به عنوان متخصصان مراقبت ها بهداشتی، توصیه می شود که به این بیماران توصیه کنند از استفاده این مواد خودداری کنند و در مورد آنها حتماً به پزشکان معالج خود اطلاع دهند.

دندانپزشکانی که از شروع مجدد مصرف دخانیات یا مصرف غیر قانونی مواد مخدر توسط بیماران پس از زایمان خود آگاه می شوند، توصیه می شود بیماران خود را از این رفتارها باز دارند. دندانپزشکان باید آمادگی داشته باشند تا زنان را در صورت درخواست آنها، از منابع درمانی آگاه سازند.