هورمون ها و سلامت دهان و دندان ها

هورمون ها نقش مهمی در تنظیم بدن ما، بویژه برای زنان، ایفا می کنند. زنان به دلیل تغییرات هورمونی منحصر به فردی که در بدن خود تجربه می کنند، با افزایش حساسیت به سلامت دندانی مواجه هستند. با توجه به این تغییرات، زنان در مرحله خاصی از زندگی خود در برابر بیماری های پریودنتال و همچنین سایر بیماری های دهان آسیب پذیرتر هستند. زنان به طور کلی، ایمنی بالا دارند، اما در مقابل بیماری ها آسیب پذیرتر هستند.

علل و علائم تغییرات هورمونی که ممکن است روی سلامت دهان و دندان زنان تأثیر بگذارند کدامند؟

زندگی یک زن به مراحل مختلفی تقسیم می شود که با تغییرات هورمونی همراه است و آنها را مستعد ابتلا به برخی بیماری ها می کند. بیایید نگاهی داشته باشیم به مراحل مختلف زندگی یک زن و تغییرات هورمونی مرتبط با آن و چگونگی تأثیر آنها روی سلامت دندان:

• بلوغ: افزایش ناگهانی تولید هورمون های زنانه- استروژن و پروژسترون، در دوران بلوغ اتفاق می افتد. در این مرحله جریان خون برای کل بدن از جمله لثه ها افزایش می یابد. جریان خون نحوه واکنش بافت لثه با پلاک باکتریایی را تغییر می دهد. در طول این مرحله، بافت لثه اغلب حساس، قرمز و متورم می شود و گاهی اوقات ممکن است هنگام مسواک زدن خونریزی کند.
• چرخه ماهانه قاعدگی: به دلیل تغییرات هورمونی یا افزایش پروژسترون، که در طول چرخه قاعدگی رخ می دهد، بسیاری از زنان ممکن است لثه های متورم و قرمز، غدد بزاقی متورم، ایجاد زخم و خونریزی لثه را تجربه کنند. التهاب لثه قاعدگی در این مرحله بسیار شایع است و معمولاً پس از اتمام پریود، خود به خود از بین می رود.
• استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی: زنانی که از قرص های ضد بارداری خوراکی حاوی پروژسترون استفاده می کنند، ممکن است از بیماری های لثه ای مانند تورم لثه ها و بافت ها، خونریزی لثه ها و غیره رنج ببرند. با این حال، قرص های ضد بارداری جدیدتر غلظت هورمون های پایین تری دارند که سایر عوارض یا التهاب لثه ناشی از پلاک های دندانی را کاهش می دهد.

اگر قصد دارید برای درمان این مشکلات به دندانپزشک مراجعه کنید، حتماً به دندانپزشک خود در مورد قرص های ضد بارداری خوراکی که مصرف می کنید اطلاع دهید. داروها یا آنتی بیوتیک های خاصی وجود دارند که دندانپزشک شما ممکن است آنها را برای کاهش اثربخشی کلی داروهای ضد بارداری خوراکی، حداقل برای کاهش اثرات منفی داروهای ضد بارداری، تجویز کند.

• بارداری: سطح هورمون در طول دوران بارداری افزایش می یابد و سطوح پروژسترون افزایش می یابد. همانطور که قبلاً اشاره شد، پروژسترون باعث افزایش عوارض در دندان و لثه ها می شود و عفونت لثه ها و دندان هایی که قبلاً عفونی شده اند را تشدید می کند. دندانپزشک شما در دوران بارداری، بویژه در سه ماهه دوم و سوم، ممکن است مراجعات مکرر برای پاکسازی تخصصی را توصیه کند.
• یائسگی: تغییرات دهانی با افزایش سن اتفاق می افتند. تا زمانی که زنان به یائسگی می رسند، اگر در مورد سلامتی و سبک زندگی خود چندان آگاه نباشند، به بیماری های متعدد دیگری مبتلا خواهند شد. یائسگی در زنان تغییرات زیادی در بدن ایجاد می کند. تغییرات دهانی ممکن است شامل کاهش میل به غذا، تغییر حس چشایی و خشکی دهان به دلیل کاهش جریان بزاق باشد. کاهش استروژن می تواند منجر به کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان، و همچنین التهاب بافت های داخل دهان شود.

تعجب آور است اگر بدانید که افزایش هورمون ها می تواند روی سلامت لثه ها و دهان ها تأثیر بگذارد. ما هرگز اینطور فکر نکرده ایم یا حتی فکر نمی کرده ایم که هورمون ها می توانند روی سلامت دهان و دندان ها تأثیر بگذارند. استروژن و پروژسترون، بازیکنان اصلی، می توانند تغییرات شدیدی را در بدن ما ایجاد کنند، بدون اینکه حتی ما متوجه آن شویم.

گرچه هورمون ها دلیل اصلی بروز مشکلات دندانی نیستند، اما یکی از دلایلی هستند که حتی ممکن است دهان ما را نیز تحت تأثیر قرار دهند. مشکلات دندانی عمدتاً ناشی از عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان، کمبود مواد مغذی ضروری، ویتامین ها و مهمتر از همه کلسیم است.

هورمون ها نه تنها زنان، بلکه به طور کلی مردان را نیز تحت تأثیر قرار می دهند. تستوسترون پایین در مردان می تواند منجر به سلامت ضعیف و بروز سایر مشکلات جدی مانند تحلیل رفتن استخوان فک به مرور زمان، و سایر مشکلات دندانی مانند لب پر شدن دندان ها، کمبود تعداد دندان ها یا درد شدید شود.

کلسیم، سبزیجات، حبوبات و دانه ها گزینه های غذایی کمی هستند که می توانند سلامت دندان ها را احیاء کنند. مصرف آنها در تمام طول سال ممکن است از بروز مشکلات دندانی ناشی از عدم تعادل هورمونی جلوگیری کند. عدم تعادل هورمونی در بدن ما هر از گاهی اجتناب ناپذیر است. بدون انجام آزمایش خون، ما حتی ممکن است متوجه موضوع افزایش و افت هورمونی در بدن و نحوه تأثیر آن روی خود نشویم.

نقش هورمون در سلامت دهان و دندان

چگونه از ایجاد زخم های هورمونی داخل دهان پیشگیری کنیم؟

زخم های دهان زخم های دردناکی هستند، درست مانند جوش هایی که داخل دهان، روی زبان یا روی دیواره گونه ها ظاهر می شوند. گرچه آنها بی ضرر هستند، اما واقعا ناراحت کننده و آزار دهنده هستند. اغلب اوقات، خود به خود و بدون هیچ دارویی از بین می روند. اما گاهی اوقات آنها باقی می مانند.

در آن زمان ما به مراجعه به پزشک و درمان مناسب نیاز داریم.

اغلب اوقات، به دلیل عدم تعادل هورمونی در بدن، جوش هایی مانند زخم ها و جوش های دهانی ایجاد می شوند. بیایید نگاعی داشته باشیم به چند نکته که می توانند بهبود را تسریع کنند:

• استفاده از خمیر محافظ توصیه شده توسط دندانپزشک شما
• استفاده از مسواک نرم برای مسواک زدن
• در اجتناب از خمیر دندان حاوی سدیم لوریل سولفات مراقب باشید، زیرا ممکن است زخم شما را تحریک کند.
• تا زمان بهبودی کامل زخم، از خوردن غذاها و نوشیدنی های سفت، تند، شور، اسیدی یا گرم اجتناب کنید.
• استفاده از نی برای نوشیدن نوشیدنی های مایع سرد
• اجتناب از چیزهایی که ممکن است باعث ایجاد زخم های دهانی شوند.

همه ما می دانیم که برخی از دختران ممکن است هر بار قبل و در طول قاعدگی زخم های دهانی را تجربه کنند- که دلیل آن نوسانات هورمونی است. دو هورمون اصلی که سلامت زنان را تحت تأثیر قرار می دهند عبارتند از: استروژن، پروژسترون و تستوسترون. توجه به این نکته حائز اهمیت است که در طول مرحله قاعدگی تأثیر زیادی روی سلامت دهان و دندان های زنان وجود دارد. تغییرات هورمونی باعث ایجاد مشکلات دندانی خاص مانند پف کردن لثه ها، خشکی دهان و غیره می شوند.

ایجاد ژنژیویت (التهاب لثه) قبل از شروع قاعدگی در زنان یا دختران بسیار شایع است. ژنژیویت وضعیت لثه ای است که در آن لثه ها قرمز، متورم و تحریک پذیر می شوند. مشکل ژنژیویت موقتی است و معمولاً با پایان سیکل قاعدگی به پایان می رسد. ایجاد بوی بد دهان در طول دوران قاعدگی بسیار شایع است و در اکثر دختران، در طول دوره قاعدگی آنها، به دلیل کاهش بزاق دهان مشاهده می شود.

خشکی دهان در طول دوران قاعدگی نیز تجربه ناخوشایندی بوجود می آورد که ناشی از باکتری های داخل دهان است که در هنگام خشکی دهان از خود بو ساتع می کنند. مشخص شده است که سطوح بالای پروژسترون در طول قاعدگی، باعث تورم بافت مخاطی دهان می شود و باعث رشد باکتری های مضر می شود، که باعث ایجاد بو می شود و عملکرد سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار می دهد.

تولید کلاژن نیز به میزان قابل توجهی کاهش می یابد، که توانایی بافت برای ترمیم خود را کاهش می دهد. سطوح بیش از حد متوسط ​​یا نرمال استروژن، متابولیسم را تسریع می کنند و منجر به از دست دادن فولات معدنی می شود- که برای حفظ سلامت بافت های دهان اهمیت دارد. از سوی دیگر، سطح پایین استروژن می تواند منجر به پوکی استخوان فک شود- که از بروز سایر مشکلات دندانی در آینده استقبال می کند.

برخی از مطالعات نشان داده اند که نوسانات هورمونی هم در مردان و هم در زنان می توانند منجر به ایجاد تبخال دهانی شوند- شرایطی که در آن زخم های خشک یا مرطوب روی لب ها، لثه ها، زبان و غیره وجود دارند. مصرف بیش از حد قرص های ضد بارداری همچنین مسئول افزایش احتمال ایجاد زخم و ژنژیویت در طول دوران قاعدگی هستند. برای خلاص شدن سریع از شر زخم ها، باید از مسواک نرم استفاده کرد، غذاهایی خورد که برای دهان نرم هستند، و یک رژیم غذایی سالم داشت. یا اگر زخم ها، حتی پس از درمان، از بین نمی روند، همیشه می توانید با دندانپزشک مشورت کنید.

نقش هورمون در سلامت دهان و دندان

خشکی لب ها و عدم تعادل هورمونی

لب های خشک یا ترک خورده اغلب با یائسگی همراه هستند. خانم های مسن تر لب های پر طراوت دوران جوانی خود را ندارند، و فقط استفاده از رژ لب است که ممکن است آنها را برجسته تر کند. با این حال، خشکی لب ها ممکن است در طول یا قبل از شروع قاعدگی در زنان نیز رخ دهد. در مردان نیز ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی رخ دهد. خشکی لب ها ممکن است با خشکی دهان و پوست همراه باشد.

در برخی از زنان اغلب مشاهده می شود که پوست صورت قبل از شروع قاعدگی خشک می شود، و در نتیجه منجر به پوسته پوسته و کدر شدن پوست می شود. در مردان نیز گاهی اوقات مشاهده می شود که آنها پوست خشک و پوسته پوسته دارند، بدون اینکه دلیل واضحی پشت آن وجود داشته باشد. هنگامی که تغییرات هورمونی رخ می دهند، غدد بزاقی در مقایسه با زمان های عادی، بزاق نسبتاً کمتری تولید می کنند. کمبود بزاق منجر به خشکی دهان و ترک خوردن لب ها می شود.

مصرف کافئین به مقادیر متوسط ​​ بی خطر در نظر گرفته می شود، اما مصرف مقدار زیاد کافئین می تواند هورمون های بدن ما را مختل کند و به دندان های ما آسیب وارد کند. به خوبی شناخته شده است که مقدار کافئینی که مصرف می کنید می تواند به طور مستقیم روی سلامت و ظاهر دندان های شما تأثیر بگذارد. دانستن این موضوع می تواند به شما کمک کند مصرف کافئین و میزان مصرف روزانه خود را محدود کنید. مصرف کافئین در فواصل زمانی، برای کل روز، بسیار زیاد در نظر گرفته می شود، و به هر قیمتی باید از آن اجتناب کرد.

هورمون ها و تحلیل لثه

کاهش سطوح استروژن بعد از یائسگی، همچنین زنان مسن را در معرض خطر از دست دادن تراکم استخوان قرار می دهد. نشانه های فوری از دست دادن استخوان در فک، عقب نشینی لثه است. با عقب نشینی لثه ها، پوشش محافظ دندان از بین می رود و  در معرض محیط دهان قرار می گیرد و زنان مسن را بیشتر در معرض خطر پوسیدگی قرار می دهد. زنان از قبل از کاهش کلسیم و پوکی استخوان شکایت دارند. با یائسگی، ناراحتی آنها بیشتر می شود، و به مشکلات آنها بیشتر می افزاید.

برخی از زنان مسن تر، تغییر رنگ دندان ها و فاصله بین دندان ها را نیز تجربه می کنند. فاصله بین دندان ها در مواقعی که غذا بین آنها گیر می کند بسیار دردناک است. تغییر رنگ ناشی از تغییرات هورمونی اغلب غیر قابل بازگشت است. همچنین لثه ها حساس می شوند و با مصرف غذاهای تند یا داغ ممکن است احساس سوزش کنند. زنان مسنی که قبلاً یائسه شده اند، در صورت استفاده از مسواک نامناسب، ممکن است هنگام مسواک زدن دچار خونریزی از لثه شوند.

هورمون ها و حساسیت دندان ها

برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که طعم غذاها با آنچه قبلاً یا قبل از پریود شدن یا بعد از یائسگی احساس می کرده اند متفاوت است. به طور همزمان ممکن است هوس و بی میلی به غذا رخ دهد. آنها حتی ممکن است به وضعیتی به نام سندرم سوزش دهان مبتلا شوند، که گاهی اوقات بسیار راحت و طاقت فرسا است.

به دلیل عدم تعادل برخی هورمون های خاص در بدن، مینای دندان ما ممکن است فرسوده شود و باعث شود لایه زیرین آن که تحت عنوان عاج شناخته می شود نمایان شود. عاج لایه ای است که حاوی لوله هایی است و مسئول اتصال دندان ها به اعصاب ما هستند. اعصاب بیرونی دندان به تغییرات دما بسیار حساس هستند. این دلیلی است که وقتی در دندان ما حفره هایی ایجاد می شود و مینا و عاج دندان از بین می روند، احساس گرما و سرما را روی دندان های خود احساس می کنیم.

حساسیت دندان گرچه ممکن است یک موضوع خیلی جدی به نظر نرسد، اما در زندگی واقعی مواجه شدن با آن بسیار ناراحت کننده و طاقت فرسا است. این اتفاق وقتی برای زنان مسن رخ می دهد، ممکن است حتی دردناک تر باشد. سلامت دهان و دندان و مشکلات دندانی حتی اگر ناشی از هورمون ها باشند، هرگز نباید به هیچ قیمتی نادیده گرفته شوند. بهداشت دهان و دندان به طور همزمان سلامت روحی و جسمی را تحت تأثیر قرار می دهد.

در طول همه گیری ها، بهداشت دهان و دندان افراد در سراسر جهان نادیده گرفته می شوند، در درجه اول به این دلیل که باز کردن دهان و بینی به دلیل ترس از عفونت یا گسترش عفونت ممنوع است. این امر همچنین منجر به تشدید بیماری های دهان، و برای بسیاری از افراد منجر به مرگ می شود، زیرا نمی توانند به موقع درمان شوند. در برخی موارد اصلاً قابل درمان نیستند.

مشکل تغییرات هورمونی و سلامت دهان این است که فرد نمی تواند از تغییرات هورمونی که درون بدن رخ می دهند اجتناب کند و آنها را تغییر دهد. زنان در برابر این امر بسیار آسیب پذیر هستند. آنها به سختی می توانند تغییرات هورمونی که درون بدنشان اتفاق می افتد را کنترل کنند، و همچنین نمی توانند به عوارض ناشی از آن کمک کنند.

تغییرات هورمونی در طول زندگی شما کاملاً طبیعی و عادی هستند، اما اصلا خوشایند نیستند. خود مراقبتی خوب، از جمله مسواک زدن دقیق و نخ دندان کشیدن منظم، کمک زیادی به متعادل کردن اثرات دندانی هورمون ها می کند.

با این حال، در عین حال، مراجعات منظم به دندانپزشک بسیار مهم هستند. اگر متوجه شدید که تغییرات هورمونی برای دندان ها و لثه های شما مشکلاتی بوجود آورده اند، فوراً با دندانپزشک خود صحبت کنید و برای مدتی در چرخه خود که در آن لثه های شما کمتر تحریک شده یا حساس هستند قرار ملاقاتی را تعیین کنید تا از سلامت خود و فرزندتان اطمینان حاصل کنید. مهم است که در طول بارداری به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا از سلامت خود در این بازه زمانی مطمئن شوید.

نقش هورمون در سلامت دهان و دندان

درد دندان در زمان تخمک گذاری

بسیاری از زنان هنگام تخمک گذاری، زمانی که نوسانات هورمونی در سراسر بدن اتفاق می افتند، دندان درد را تجربه می کنند. این درد با تجمع باکتری داخل حفره دهان همراه است که به دلیل تغییر در جریان خون در عروق خونی دندان و تغییر سطوح بزاق اتفاق می افتد. برخی از افراد همچنین افزایش حساسیت به گرما و سرما را در دندان های خود تجربه می کنند.

هنگامی که درد دندان ها شروع می شود، در عرض دو تا چهار روز، ممکن است متوجه شوید که پریود می شوید. این دندان درد اغلب ممکن است منجر به بروز مشکلات دیگری مانند سر درد، کمر درد، درد شانه، درد در ناحیه تحتانی شکم شود. علاوه بر این، کمبود ویتامین B ممکن است باعث بدتر شدن مشکل دندان درد در طول زمان شود.

مکمل های ویتامین برای بدن ما بسیار مهم هستند. آنها به تجزیه مواد مغذی بدن برای جذب توسط سلول های ما کمک می کنند. کلسیم برای تجزیه و جذب شدن توسط بدن به ویتامین ها نیاز دارد.

مسکن ها می توانند درد را به طور موقت تسکین دهند، اما عوارض جانبی خود را نیز دارند. از تغییرات هورمونی نمی توان اجتناب کرد، ما فقط از قبل با آنها مواجه شده ایم و اقدامات احتیاطی را انجام داده ایم. با این حال، اقدامات احتیاطی نمی توانند جلوی وقوع آنها را بگیرند. اما فقط رنج ما را کاهش می دهند.

ویتامین های ضروری برای تقویت دندان ها و لثه ها

همانطور که همه ما از اهمیت حفظ بهداشت دهان و دندان های خود برای حفظ سلامت دندان ها و لثه ها آگاه هستیم، اما یک گام اضافی نیز وجود دارد که برای جلوگیری از بروز بیماری لثه و پوسیدگی دندان باید آن را برداریم. رژیم غذایی ما برای تأمین مواد مغذی لازم برای سلامت دندان ها و لثه ها کافی نیست. البته، استفاده از میوه ها و سبزیجات با محتوای فیبر بالاتر، در عین حال پرهیز از کربوهیدرات های تصفیه شده، چربی های اشباع شده، غذاهای حاوی نمک بیش از حد، کافئین و قند اضافی مفید است، اما مکمل های ویتامین نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی ما، بویژه دندان ها و لثه های سالم ایفا می کنند.

ویتامین A

ویتامین A برای بهبود بافت های ملتهب لثه نیاز است. این ویتامین مسئولیت حفظ غشاء های مخاطی، مینای دندان و بافت نرم لثه را بر عهده دارد. کمبود ویتامین A در بدن ما می تواند منجر به کاهش مقاومت در برابر عفونت ها و بیماری ها شود. گوشت گاو، جگر، گوشت گوسفند، شیر، پنیر و تخم مرغ منابع غذایی خوبی برای ویتامین A هستند. هنگام مصرف مکمل ها، به خاطر داشته باشید که آنها را با وعده های غذایی، ترجیحاً در طول ناهار مصرف کنید، زیرا چربی به جذب ویتامین کمک می کند.

ویتامین B

کمبود ویتامین B باعث درد دندان، تورم لثه ها و حساسیت غشاء های مخاطی داخل دهان می شود. برای جذب خوب مکمل های ویتامین B کمپلکس، بهتر است به صورت زیر زبانی مصرف شوند. قارچ، گوشت و ماهی، منابع غذایی خوبی برای ویتامین B هستند. همه میوه ها و سبزیجات زرد رنگ حاوی ویتامین B هستند. به عنوان مثال، کدو تنبل، موز، هویج، پرتقال، پاپایا و غیره.

ویتامین C

برای بهبود خونریزی لثه ها، ویتامین C ضروری است و قابل اطمینان ترین شکل جلوگیری از التهاب لثه است. بیوفلاونوئید، ماده ای که در رنگدانه های طبیعی میوه ها و سبزیجات یافت می شود، و همراه با ویتامین C مصرف می شود، می تواند به جلوگیری از تشکیل پلاک که مسئول ایجاد حفره ها در اطراف دندان ها است، کمک کند.

نقش هورمون در سلامت دهان و دندان

ویتامین D

مصرف ویتامین D به مقدار کافی نیز می تواند به جلوگیری از التهاب لثه ها کمک کند. همچنین برای جذب کلسیم توسط بدن ما مهم است. یک ماده مغذی حیاتی که همچنین برای استخوان ها و دندان های سالم ما نیز بسیار مهم است. منبع ویتامین D قرار گرفتن در معرض نور خورشید است، اما این ماده مغذی را می توان در پنیر، شیر و ماهی های چرب نیز یافت.

ویتامین E

ویتامین E یک آنتی اکسیدان قوی است، همچنین برای پوست ما بسیار مهم است که می توان آن را به صورت کپسول مصرف کرد یا برای بهبود بافت ها، آن را باز کرد و روی لثه مالید. همچنین باعث تسکین درد لثه ها در هنگام دندان درآوردن نوزاد می شود که بسیار حیاتی است. غذاهای سرشار از ویتامین E شامل تخمه آفتابگردان، سبزی شلغم، رب گوجه فرنگی و کره بادام زمینی هستند.